داستان هایی از اروس گلن گونلر-1

داستانهایی از قحطی بزرگ در ایران

قهرمانانی از بین دهقانان و روستا نشینان 

جنگ جهانی اول در سال ۱۳۳۲ ق./ ۱۹۱۴م. و جنگ جهانی دوم در شهریور ۱۳۱۸ه.ش/ ۱۹۳۹ م. برای ایران ارمغان بسیار تلخی را به همراه داشت. ایران با وجود اعلام بی طرفی در این دو جنگ ، بیشترین آسیب را دید و در حدود نیمی از جمعیت کشور قربانی قحطی بزرگی شدند که متجاوزان در جنگ جهانی اول برای ایران آورده بودند.

 اشغال ایران توسط نیروهای اشغالگر روسیه ، انگلیس و عثمانی در بین اهالی روستاهای همدان به دوران قحطی اول و قحطی دوم معروف است.

پیران و بزرگان ما داستانهای جالبی از اروس گلن گونلر یعنی روزهای آمدن روس ها نقل می کنند که بسیار آموزنده است. بنده سال ها پیش به جمع آوری این رخدادهای تاریخی دیارمان مشغول بودم . ولی متاسفانه به دلایل و پیشامدهایی نتوانستم تکمیلشان کنم که الان مجال پرداختن به آنها نیست. 

و اما داستانی از قاتل اروس ها را در ادامه بخوانید ..

_{امام وردی یک غیرتمند روستایی بود و در روستای خودش "مزرعه "مثل اکثر هم ولایتی هایش به کار کشاورزی مشغول بود. اتفاقات ناگواری که برای کشورش رخ داده بود برای او قابل تحمل نبود. هرگز نمی توانست قبول کند که وطنش مورد اشغال بیگانگان باشد و هموطنانش در قحطی و بدبختی.}

_{او حالا تصمیم گرفته بود به همراه سه نفر دیگر از اهالی روستایش هر کاری که می توانند برای بیرون راندن اشغالگران ظالم انجام دهند. و هرجا دیدند فردی از دشمنان به ظلم و تعدی دست می زنند با نقشه ای حساب شده انتقام بگیرند. آنها به زودی توانستند 36 نفر از آنها را به هلاکت برسانند. ولی دیری نگذشت که امام وردی و همراهانش دستگیر شدند. قرار بود امام وردی و همراهانش به همدان منتقل و در مقر اصلی اشغالگران اروس محاکمه و اعدام شوند.}

_{آنها را در حالیکه دست بسته و پیاده به همدان می بردند امام وردی متوجه می شود که از کنار قنات ها و کهریزها رد می شوند. او با یک نقشه حساب شده فرار می کند و خودش را داخل یکی از این کهریزها می اندازد و سربازان دشمن با دستپاچه گی او را تعقیب می کنند و آن چاهی را که امام وردی خودش را داخل آن انداخته بود محاصره می کنند. آنها نمی دانستند که کهریزها چاه هایی هستند که از زیرزمین به همدیگر وصل هستند. امام وردی از تونل هایی که چاه های کهریز را به همدیگر وصل می کند، شروع به فرار می کند و سربازان بی خبر از تمدن قدیمی ایران زمین چاهی خالی را به انتظار می نشینند و دو نفر از آنها دنبال طناب و چراغ و دیگر وسایل می روند و وقتی داخل می شوند با تعجب می بینند که کسی داخل آن نیست و تونلی را مشاهده می کنند که معلوم نیست تا کجا کشیده شده است و دست از با درازتر و بدون نتیجه محل را ترک می کنند.}

_{اشغالگران همراهان امام وردی را به مقرشان برده و از آنها شروع به بازجویی می کنند تا شاید از مقصد امام وردی چیزی بفهمند یا اطلاعاتی در مورد اقداماتشان چیزی اعتراف کنند. همراهان امام وردی زیر شنکجه های وحشیانه قوای اشغالگر متفق در ایران دلیرانه و در عین حال مظلومانه به شهادت می رسند.}

_{و اما قهرمان ما امام وردی از طریق تونل چاه های زیزمینی کهریزها می گریزد و مدتی مخفیانه در روستاهای مختلف زندگی می کند. و در آخر سر در روستای شاوه ساکن می شود و کمی که می گذرد خانواده خود را نیز به روستای شاوه فرا می خواند و در آنجا در کنار خانواده تا آخر عمر به زندگی ادامه می دهد .}

_{مرحوم امام وردی دو پسر به نام های فیض اله و عین اله داشت که عین اله هفت پسر و فیض اله شش پسر دارند .}  

توضیحاتی در مورد اروس گلن گونلر :

جنگ جهانی اول در سال۱۳۳۲ ق./ ۱۹۱۴م. و در شرایطی آغاز شد که احمدشاه قاجار درایران حکومت می‌کرد. شاه ایران که به‌تازگی تاج‌گذاری کرده‌بود و ۱۸ ساله بود، قدرت کمی داشت.  با وجود بی طرفی ایران در جنگ جهانی اول، طرف های درگیر به خاک ایران تجاوز کردند؛ و کشوری که هزاران کیلومتر از میدان های اصلی جنگ دور بود، صحنه ی تاخت و تاز قوای روس و انگلیس و عثمانی شد؛ و از سه ناحیه مورد حمله نظامی قرار گرفت. روسیه از شمال، عثمانی از غرب و انگلیسی ها از جنوب وارد ایران شدند. نتیجه این تجاوزها برای مردم ایران، که هیچ نسبت و رابطه ای با جنگ نداشتند، قحطی و مرگ و ویرانی و خسارات فراوان بود. در این بین همدان به سبب موقعیت جغرافیایی و سوق الجیشی در غرب ایران، از این تهاجمات در امان نماند. در جنگ جهانی دوم نیز این واقعه تکرار شد. 

پس از آغاز جنگ جهانی دوم در ۹ شهریور ۱۳۱۸ (۱ سپتامبر ۱۹۳۹)، ایران بی‌طرفی خود را اعلام کرد، اما به دلیل گستردگی مرز ایران با اتحاد جماهیر شوروی و درگیری با آلمان این بی‌طرفی ناپایدار بود. ارتش متفقین به بهانهٔ حضور جاسوسان آلمانی در ایران این کشور را اشغال کرد.

در روز ۳ شهریور ۱۳۲۰ نیروهای شوروی از شمال و شرق و نیروهای بریتانیایی از جنوب و غرب، از زمین و هوا به ایران حمله کردند و شهرهای سر راه را اشغال کردند و به سمت تهران حرکت کردند. ارتش ایران به سرعت متلاشی شد.رضاشاه با فشار متفقین به خصوص بریتانیا ناچار به استعفاء شد. متفقین پس از مدت‌ها کشمکش با روس‌ها بر سر نوع حکومت جدید ایران، بالاخره در انتقال سلطنت به پسرش -محمدرضا- که ولیعهد او نیز بود، به توافق رسیدند.

توضیحاتی در مورد کهریزها :

کهریز یا کاریز یا قنات به مجموعه چاه هایی می گفتند که از انتها به هم وصل باشند.مجرای تونلی شکلی که در زیر زمین کنده شده بود و چاههای یک مسیر را به هم وصل می کرد تا آبدر آن جریان یابد. این مجرا که در عمق زمین برای ارتباط دادن رشته چاه‌هایی که از «مادر چاه» سرچشمه می‌گیرد به منظور هدایت آب و مدیریّت آب برای کشاورزی و سایر مصارف به کار گرفته می‌شود. این کانال ممکن است تا رسیدن به سطح زمین هزارها متر طول داشته باشند و سرانجام آب این کاریزها به روی سطح زمین می‌آیند که به این محل دهانه کاریز، سر قنات، یا مظهر می‌گویند.

ایرانیان باستان در چندین هزار سال قبل دست به این ابتکار جدید زده و آن را کاریز یا کهریز نام نهادند. نخستین قنات دنیا و طولانی‌ترین قنات دنیا در یزد واقع شده‌است. با این اختراع که در نوع خود در جهان تا کنون بی‌نظیر بوده‌است، می‌توان مقدار قابل توجهی از آب‌های زیرزمینی را جمع‌آوری کرد و به سطح زمین رساند، که همانند چشمه‌های طبیعی، آب آن در تمام طول سال بدون هیچ ابزار کمکی از درون زمین به سطح زمین جاری می‌گردد تا زراعت و سرسبزی و باغ‌های میوه را به همراه آورد. کاریز که توسط کندی کاران مقنیان ایرانی اختراع شده، هزاران سال قدمت دارد. این حرفه به همراه خود ساعت آبی و آسیاب آبی را نیز به همراه آورده است قدمت بسیاری از کاریزهای ایران، از پنج-شش هزار سال متجاوز است و عمری برابر با تاریخ کهن ایران دارد. با وجود این که چندین هزار سال از اختراع آن می‌گذرد هنوز هم این روش استفاده از آب در برخی از روستاها و مناطق مسکونی و کشاورزی و دامداری کشور معمول و متداول است و حتی رکن اصلی کشت و زرع در نواحی خشک است. این اختراع که امروزه شهرت جهانی پیدا کرده، بعدها از ایران به بسیاری از کشورهای جهان انتقال یافته و مورد استفادهٔ مردم در دیگر نقاط دنیا قرار گرفته‌است.